Wat is Gabapentine crème?

Gabapentine is in 1994 voor het eerst geregistreerd als een medicijn tegen epilepsie. Later is ook gebleken dat Gabapentine crème een pijnstillend effect bij patiënten met neuropathische pijn.

Het is goed te begrijpen waarom Gabapentine een pijnvermindering geeft bij neuropathische pijn; epilepsie geeft een overactiviteit van zenuwen in het hoofd (de hersenen), en neuropatihische pijn een overactiviteit van de gevoelszenuwen.

Er is echter weinig onderzoek uitgevoerd naar Gabapenine crème. Het laatste onderzoek is een dossieronderzoek waarbij achteraf is gekeken naar het effect van Gabapentine crème 6% bij patiënten met Herpes Zoster Neuralgie, pijnlijke Diabetische Neuropathie en Complex Regionaal Pijn Syndroom.[1] Het bleek dat de meeste patiënten baat hadden bij deze crème.

Gabapentine crème bij Vuvodynie

Een aliteratuur onderzoek liet zien dat bij de meeste vrouwen met vulvodynie Gabapenine crème 2% of 6% een duidelijk pijnstillend effect had.[2]

Bij vrouwen die aan vulvodynie lijden is het van belang om een crèmetest uit te voeren om te testen of de pijnstillende crème de (vaak branderige) pijn niet verergert. Dus smeer een heel klein beetje crème op een klein deel van de pijnplek in de vulva en/of vagina. Wacht vervolgens 15 minuten. Dan wordt het resultaat duidelijk.

Eerst proberen, daarna uitbreiden

Als de pijn niet verergert, kan de gehele pijnlijke plek ingesmeerd worden. Wanneer er een duidelijke pijnvermindering optreedt, kan een recept uitgeschreven worden.

De pijnstillende crèmes hebben vaak enkele uur effect. Ook kan de crème voor het vrijen worden aangebracht om niet een verergering van pijn te ervaren tijdens of na het vrijen.

Wat precies het werkingsmechanisme van Gabapentine crème is, is nog onduidelijk. De stof grijpt namelijk aan op de zogenoemde alfa-2-delta subunit van het calciumkanaal, welke gelokaliseerd is in het ruggenmerg. Of dit kanaal ook op de zenuwen in de huid aanwezig is, is nog niet bekend. Wij zelf twijfelen over het nut van deze creme, zoals we in 2018 beschreven hebben. Maar de patiënt is koning, dus u kunt het met alle liefde proberen!

• Keppel Hesselink JM. A rationale for using gabapentinoids in topical analgesic formulations? Anaesthesia, Critical Care and Pain Management 2018; 1(3): 59-62. (PDF)

Wanneer er geen pijnstillend effect optreedt, kan ook Feytoine 5 of 10% of Baclofen crème 5% getest worden.

April 1017, Drs. DJ Kopsky,  Prof. dr. Jan. M. Keppel Hesselink,. Revisie Mei 2019, Prof. dr. Jan. M. Keppel Hesselink, pijnarts