Neuropathie door teveel alcohol
Te lang en teveel alcohol gebruiken leidt tot neuropathie. Bij de afbraak van alcohol in de lever hopen zich in het lichaam verschillende giftige stoffen op. Na jaren tasten deze stoffen de zenuwen aan en beschadigingen ontstaan.
Alcoholisten hebben door hun slechte voedingsgewoonten ook een verhoogd risico op tekorten aan bepaalde voedingsstoffen en vitaminen, zoals thiamine (vitamine B1) en riboflavine (vitamine B2).
Deze tekorten leiden ook tot een neuropathie, of verergeren de neuropathie die al ontstaan is door de giftige werking van de alcohol afbraakstoffen.
Alcohol en Dunne Vezel Neuropathie
De alcoholische neuropathie ontstaat sluipend en is vooral een sensorische neuropathie (beschadiging van de gevoelszenuwen). Vooral de dunne vezels zijn aangedaan, vooral bij vrouwen.[1] Ook gaat het om een axonale neuropathie.[2]
Verder is het oppervlaktegevoel van de huid is aangedaan en patiënten klagen vaak over pijn.[3] De klachten ontstaan omdat er een beschadiging optreedt van de dunne zenuwvezels.
Hoe meer drank, hoe lastiger te behandelen
In toonaangevende boeken staat dat deze vorm van neuropathie soms niet meer omkeerbaar is. Natuurlijk is het een moeilijk iets om daar een absolute uitspraak over te doen. Het zal afhankelijk zijn van hoe lang en hoe veel gedronken is, en van de vitamine status van de drinker.
Wij hebben niet veel ervaring met pijnlijke neuropathie na chronisch alcoholmisbruik, maar de enkele patiënten die we mochten behandelen, gaven toch aan dat de pijn of minder werd, of zelfs vrijwel verdween. Maar een lange adem in het behandelingstraject is wel nodig. Hoe meer er gedronken is, hoe lastiger.[4]
Alcoholische neuropathie hoeft niet samen te gaan met een thiamine tekort, en kan puur berusten op de giftigheid van de alcohol zelf (ethanol) en de afbraakproducten (o.a. acetaldehyde).
Overzicht 2018
In een recent overzicht werd de prevalentie van perifere neuropathie bij chronische alcoholverslaafden op 46,2% gesteld. Wanneer bevestigd via zenuwgeleidingstudies.[5] Alcoholgerelateerde perifere neuropathie is over het algemeen een progressieve, voornamelijk sensorische axonaal-lengteafhankelijke neuropathie.
De belangrijkste risicofactor voor aan alcohol gerelateerde perifere neuropathie is de totale levensdosis van ethanol, hoewel er andere risicofactoren zijn geïdentificeerd. Dat zijn genetisch, mannelijk geslacht en type alcoholgebruik.
Momenteel is het onduidelijk wat de pathogenetische mechanismen zijn voor de ontwikkeling van neuropathie bij degenen die chronisch alcohol misbruiken. Daarom is het onbekend of dit wordt toegeschreven aan de directe toxische effecten van ethanol of een andere momenteel niet-geïdentificeerde factor.
Er zijn op dit moment weinig gegevens beschikbaar om een bepaalde behandelstrategie in alcoholgerelateerde perifere neuropathie te ondersteunen, maar de beperkte beschikbare gegevens lijken het gebruik van vitaminesuppletie te ondersteunen, vooral van B-vitamines met inbegrip van thiamine. Daarom schrijft professor altijd het palmitoylethanolamide preparaat met fysiologisch gedoseerde vitamines B voor.
Disulfiram kan neuropathie geven
Niet alleen alcohol, maar ook medicijnen daarvoor kunnen neuropathie veroorzaken. Disulfiram wordt wel gegeven om af te kicken van alcohol. Minder bekend is dat deze stof neuropathie kan veroorzaken en neuropathische pijn.
In een recent artikel wijzen Amerikaanse neurologen daarop.[6] Ze beschrijven 2 patiënten die na enkele maanden gebruik ervan een neuropathie ontwikkelden. Gelukkig trok de neuropathie bij na het stoppen. Ze concluderen met:
- Disulfiram neuropathy occurs in persons with a history of chronic alcohol use. It is under-recognized and often attributed to alcoholic neuropathy given its comorbidity with alcoholic neuropathy. A greater understanding of this side effect may reduce neurologic complications related to disulfiram neuropathy and aid in early withdrawal of this offending agent.
Versie november 2010; en Drs. David J. Kopsky, arts, gereviseerde versie Januari 2011, , juni 2019,
‘Neuropathie door teveel alcohol’
Bekijk hier video’s van onze patiënten met neuropathie.
[1] Ammendola A, Gemini D, Iannaccone S, Argenzio F, Ciccone G, Ammendola E, Serio L, Ugolini G, Bravaccio F. | Gender and peripheral neuropathy in chronic alcoholism: a clinical-electroneurographic study. | Alcohol Alcohol. | 2000 Jul-Aug;35(4):368-71.
[2] Ammendola A, Tata MR, Aurilio C, Ciccone G, Gemini D, Ammendola E, Ugolini G, Argenzio F. | Peripheral neuropathy in chronic alcoholism: a retrospective cross-sectional study in 76 subjects. | Alcohol Alcohol. | 2001 May-Jun;36(3):271-5.
[3] Koike H, Sobue G. | Alcoholic neuropathy. | Curr Opin Neurol. | 2006 Oct;19(5):481-6.
[4] Monforte R, Estruch R, Valls-Solé J, Nicolás J, Villalta J, Urbano-Marquez A. | Autonomic and peripheral neuropathies in patients with chronic alcoholism. A dose-related toxic effect of alcohol. | Arch Neurol. | 1995 Jan;52(1):45-51.
[5] Julian T1, Glascow N1, Syeed R1, Zis P2,3. | Alcohol-related peripheral neuropathy: a systematic review and meta-analysis. | J Neurol. | 2018 Nov 22. doi: 10.1007/s00415-018-9123-1. [Epub ahead of print]
[6] Tran AT1, Rison RA2, Beydoun SR3. | Disulfiram neuropathy: two case reports. | J Med Case Rep. | 2016 Mar 31;10(1):72. doi: 10.1186/s13256-016-0865-z.