Struikelen en wankelen bij neuropathie
Struikelen en wankelen, en onzeker zijn op de benen komt veel voor bij neuropathie. ‘Ik sta niet meer vast op mijn voeten. Mijn balans is verstoord. In het donker wankel ik zo. Mijn loop is net als een dronkenman. Ik struikel vaak’.
Bij polyneuropathie klagen veel patiënten over wankele gevoelens, onzekere gevoelens en weten vaak niet wat te doen. Neuropathische stoornissen geven namelijk dat de balans verstoord is, en dat je daardoor, en vooral in het donker, veel vaker struikelt.[1]Hoe komt dat nu?
Gestoorde feedback aan de voeten
Als de zenuwen, bijvoorbeeld door een diabetische neuropathie, of door een CIAP (een neuropathie van onbekende oorzaak), zijn aangedaan, geven de zenuwen de signalen niet meer goed door.
Dan komen er in de hersenen signalen binnen die niet herkent worden. Bijvoorbeeld waar de voeten precies staan. Als die feedback gestoord is, is het duidelijk dat je makkelijker struikelt of wankelt.
Bij neuropathie dreigt door het struikelen een lelijke val omdat u niet precies voelt waar de voeten en de benen in de ruimte zich bevinden. Dat is de oorzaak van het veelvuldig struikelen en wankelen en de reden van evenwichtsverlies.
Vooral voor de wat oudere mensen is het van groot belang dat de conditie van de beenzenuwen zo goed mogelijk blijft. Vallen levert namelijk vaak grote problemen op.[2] En vallen, wankelen en struikelen komt bij polyneuropathie vaak voor.[3] Ook het balansgevoel is bij neuropathie stukken afgenomen.[4]
Zenuwherstel door bewegen
De huid is een dynamisch orgaan waarin continue zenuwvezels worden afgebroken en aangemaakt.[5] Kleine zenuwen, met en zonder isolatielaagje zijn gevoeliger voor beschadigingen, echter kunnen ook beter herstellen dan de dikke zenuwen met isolatielaagje.
Bij diabetes, metabool syndroom of obesitas is de kans vergroot dat er dunne zenuwvezels verloren gaan in de huid en dat er neuropathie ontstaat. Eenvoudig gezegd ontstaat een perifere neuropathie wanneer de afbraak van zenuwuiteinden meer optreedt dan het herstel.
Een interessante studie onderzocht het effect van bewegen op het herstel van perifere dunne vezels, bij patiënten met diabetes en het metabool syndroom Een hete peperpleister (Capsaicine) werd gedurende 48 uur op de huid geplakt om de zenuwuiteinden kapot te maken.
Huidmonsters (huidbiopsie) werden genomen om onder de microscoop de kunnen bekijken wat het effect van bewegen was op het herstel van deze zenuwuiteinden. Patiënten werden opgedragen om tenminste 150 minuten per week intensief te bewegen en als overgewicht te streven naar een normaal gewicht voor hun lengte.
In totaal deden aan deze studie 67 patiënten mee. Na 1 maand trainen bleek dat het zenuwherstel duidelijk verbeterde vergeleken met niet bewegen.
Gestoord evenwicht
Bij een neuropathie is vaak het zogenoemde propriocepsis gestoord, of positie- en evenwichtszin van de spieren en gewrichten. Als de zenuwen beschadigd zijn die de positie van de spieren vergeleken met de botten registreren, is er een propriocepsis probleem, of wel een evenwichtsstoornis waar de oorzaak dus niet in het evenwichtsorgaan ligt, maar in de perifere zenuwen.
Patiënten met een neuropathie en evenwichtsproblemen zullen dan ook niet graag in het donker lopen, of in ieder geval aan de arm van iemand anders. In plaats van dat deze mensen tijdens het lopen naar voren kijken, staren zij vooral op de grond om te zien of ze wel hun voeten goed neerzetten. Een oneffen terrein dan ook voor frequent vallen, omdat de patiënten niet voelen hoe hun voeten staan en kunnen dan ook niet bijtijds corrigeren.
Behandeling
Ons behandelschema bij neuropathie bestaat uit enkele zenuwbeschermende stoffen en vitamines en altijd daarbij fysiotherapie. De zenuwbeschermende stoffen en de zenuwopbouwende supplementen leggen de basis voor de fysiotherapeut opdat training en oefening optimaal effect heeft.
Als we een analogie mogen gebruiken van een groeiende plant. Het is als het ware of we enerzijds Pokon aan de zenuwen toedienen door de supplementen en de vitamines, en anderzijds de zenuwen in een optimale conditie brengen, als het ware in het licht zetten.
Beide factoren versterken elkaar: Pokon en licht zorgt voor een goede groei. Ons behandel schema samen met de instructies voor de fysiotherapeut doen datzelfde.
Bij ons behandelschema van neuropathische pijn, hoort altijd een specifieke instructie voor de fysiotherapeut, naast een supplement dat zenuwen beschermt en helpt te herstellen, het Palmitoylethanolamide (PEA) [6][7] Om de kans op struikelen en wankelen te verminderen en u te wapenen tegen vallen.
Instructies voor fysiotherapeuten
Voor patiënten met een neuropathie en evenwichtsproblemen is het essentieel om balans en coördinatieoefeningen op te geven.[8] Wanneer aan de patiënt gevraagd wordt om op een been te staan, gaan ze vaak wankelen over de achtervoet, knie en heup.
Van belang is om dan de balans en coördinatie te verbeteren van zit naar staand, van statisch naar dynamisch, en eventueel met een bosubal. Train met de patiënt minimaal 2 keer per week gedurende 6 tot 8 weken. Neem met de patiënt die oefeningen door die hij of zij ook thuis kan uitvoeren.
Geef ook huiswerk op. Wanneer de patiënt goed zijn best doet en regelmatig dagelijks de oefeningen uitvoert, zal hij of zij binnen 6 weken verbetering merken en de buitenstaander binnen 8 weken een verbetering zien.
Een van de meest eenvoudige oefeningen is op een been staan. Wanneer iemand weer een paar seconden op 1 been kan staan, zonder te wrikken in de achtervoet, knie of heup, zal hij of zij zich veel stabieler gaan voelen bij het lopen, omdat bij iedere pas die je maakt je even op een been staat.
Mei 2015, Janen David J kopsky, artsen
‘Struikelen en wankelen bij neuropathie’
Bekijk hier de video’s van onze artsen.
Ook interessant…
Pijnstillende crèmes • Clonidine crème • Ketamine crème • SOLK of MOK? • Cannabis bij DVN • Vragen over Cannabis • CIAP aanpakken
[1] Kaya P1, Alemdaro?lu ?, Y?lmaz Ö, Karaduman A, Topalo?lu H. | Effect of muscle weakness distribution on balance in neuromuscular disease. | Pediatr Int. | 2015 Feb;57(1):92-7. doi: 10.1111/ped.12428. Epub 2014 Oct 15.
[2] Pfortmueller CA1, Lindner G, Exadaktylos AK. | Reducing fall risk in the elderly: risk factors and fall prevention, a systematic review. | Minerva Med. | 2014 Aug;105(4):275-81. Epub 2014 May 27.
[3] England JD1, Franklin G, Gjorvad G, Swain-Eng R, Brannagan TH 3rd, David WS, Dubinsky RM, Smith BE. | Quality improvement in neurology: Distal symmetric polyneuropathy quality measures. | Neurology. | 2014 May 13;82(19):1745-8. doi: 10.1212/WNL.0000000000000397. Epub 2014 Apr 2.
[4] Palma FH, Antigual DU, Martínez SF, Monrroy MA, Gajardo RE. | Static balance in patients presenting diabetes mellitus type 2 with and without diabetic polyneuropathy. | Arq Bras Endocrinol Metabol. | 2013 Dec;57(9):722-6.
[5] Singleton JR1, Marcus RL, Lessard MK, Jackson JE, Smith AG. | Supervised exercise improves cutaneous reinnervation capacity in metabolic syndrome patients. | Ann Neurol. | 2015 Jan;77(1):146-53. doi: 10.1002/ana.24310. Epub 2014 Dec 4.
[6] Riva N1, Faccendini S, Lopez ID, Fratelli A, Velardo D, Quattrini A, Gatti R, Comi G, Comola M, Fazio R. | Balance exercise in patients with chronic sensory ataxic neuropathy: a pilot study. | J Peripher Nerv Syst. | 2014 Jun;19(2):145-51. doi: 10.1111/jns5.12065.
[7] Hesselink JM. | Chronic idiopathic axonal neuropathy and pain, treated with the endogenous lipid mediator palmitoylethanolamide: a case collection. | Int Med Case Rep J. | 2013 Sep 13;6:49-53. doi: 10.2147/IMCRJ.S51572.
[8] Singleton JR1, Marcus RL, Lessard MK, Jackson JE, Smith AG. | Supervised exercise improves cutaneous reinnervation capacity in metabolic syndrome patients. | Ann Neurol. | 2015 Jan;77(1):146-53. doi: 10.1002/ana.24310. Epub 2014 Dec 4.