Hoe ontstaat hernia pijn en hoe te behandelen?

Hernia pijn, ook wel ischias genoemd, is een zeer pijnlijke aandoening, maar hoe kan je het behandelen? Artsen hebben dit lange tijd neuritis of zenuwontsteking van de grote beenzenuw, de Nervus Ischiadicus, genoemd.

Dit oude idee heeft nu een heel nieuwe wending gekregen. Ischias wordt veroorzaakt door mechanische druk door een tussenwervelschijf op het begin van de grote beenzenuw. Dit is de zogenaamde zenuwwortel binnen of net buiten het wervelkanaal.

Druksyndroom tussen ruggenwervel

Door die druk raakt de zenuw geïrriteerd, en dan begint de pijn, meestal vrij plotseling. Dan volgt een ontsteking die onderhouden wordt door de druk op die zenuw, de hernia.

Deze plotselinge pijn blijkt op basis van een grote Italiaanse studie met meer dan 600 patiënten goed behandelbaar met de lichaamseigen pijnstillende stof Palmitoylethanolamide (PEA).

Het is dus in wezen een soort zenuw druksyndroom, of compressiesyndroom. Tussen iedere ruggenwervel ligt namelijk een tussenwervelschijf, de discus. Deze schijf bestaat uit een stijfslijmachtige kern die omringd wordt door elastische banden.

Men spreekt van een discus hernia wanneer de elastische banden scheuren, de kern naar buiten puilt en dan op de zenuw gaat drukken.

Rug- en been pijn bij hernia

Bij een hernia is er vaak zowel rugpijn als erg gemene uitstralende pijn in het been. Soms ook alleen die uitstraling in het been en vaak zelfs tot in de voet. Wordt de druk op de zenuw groter, dan kunnen er ook gevoelsstoornissen en verlammingsverschijnselen ontstaan.

Dat komt omdat een zenuw uit twee delen bestaat: één deel voor het gevoel, de sensibele zenuw, en één voor de spierwerking, de motorische zenuw. Een Hernia Nuclei Pulposi (HNP) is de mooie term voor hernia in de volksmond, en het is dus een uitstulping van de tussenwervelschijf.

Hernia’s ontstaan meestal in de zogenaamde tussenwervelschijven bij de onderste lendenwervels. Dit kunnen we begrijpen door onze rechtopgaande houding: aangezien door het recht op staan het zwaartepunt van het lichaam vlak voor de vijfde lendenwervel ligt (L5) komen alle zwaartekrachten onderaan de rug samen.

De meest voorkomende niveaus van een hernia zijn dan ook de L5-S1 (dus tussen de laagste lendenwervel en het heiligbeen), gevolgd door L4-L5 (vierde of voorlaatste wervel en de vijfde) en L3-L4. Hogerop in de rug komen hernia’s minder voor.

Door de druk van de hernia op de zenuw kan de beenzenuw dus geïrriteerd en ontstoken raken. En dat is de reden voor de zeer felle pijn in het been. Dit fenomeen noemen we een radiculopathie.

Chronische ontsteking van de zenuw

Onderzoek heeft aangetoond dat er door de druk een ontsteking van de zenuw en zenuwwortel ontstaat, een neuritis of een zogenaamde radiculitis. Die neuritis of radiculitis wordt dan erger door een waterval van van chemische ontstekingsreacties.

Het is eigenlijk een lokale ontsteking, en die gaat zoals we weten gepaard met de productie van allerlei chemische substanties. Die hebben allerlei mooie namen, zoals prostaglandines en cytokinen. Deze worden door ontstekingscellen zoals de mestcellen gevormd. Ook het stikstof monoxide (NO), een sterke vaatverwijder, wordt daarbij gevormd.

Dan komt het langzaam tot een vervelende toestand, want ook de zogenaamde metallo-proteïnasen komen vrij. Dat zijn enzymen die het bindweefsel om de zenuw aanzetten tot vermeerdering. Substantie P en CGRP worden gevormd, en dat zijn zogenaamde pijnmediatoren.

Al deze ontstekingsgerelateerde stoffen zijn gevonden in de discus en de zenuw.[1][2] Al deze stoffen, zoals TNF-alpha, een sterke ontstekingsfactor, konden zelfs teruggevonden worden in ontstoken lumbale wortels waar geen compressie aanwezig was.[3][4]

Tekenen van ontsteking zijn ook zichtbaar op speciale opnames met MRI.[5] Door die zogenaamde interneurale zwelling, de ontsteking in de zenuw zelf, worden de klachten ook erger. Hierdoor kan de zenuw minder functioneren.[6][7]

De ontsteking wordt dan ook gezien in de zenuwcellen die naar het ruggenmerg gaan. En zo ontstaat er een groot gebied met ontstoken cellen. Zoals mestcellen, waaruit allemaal pijnverhogende stoffen komen.[3][4] Zo ontstaat er neuropathische, of zoals we ook wel zeggen, gliopathische pijn.[10]

Hernia pijn behandelen met PEA

PEA heeft een onderdrukkend effect op bepaalde ontstekingscellen die de geactiveerde mestcellen heten.[11] PEA heeft zo een ontstekingsremmend effect en een pijnstillend effect op neuropathische pijn.[12]

PEA remt ook belangrijke ontstekingsmediatoren. Zoals TNF-alpha en IL1, evenals COX-2 en is daardoor een potentieel belangrijk middel voor uiteenlopende neuropathische en gliopathische aandoeningen.[13]

Momenteel worden enorm dure TNF-alpha blokkers getoetst in hernia pijn. En er lijkt effectiviteit te zijn in een kleine studie.[14]  Maar de ontsteking bij een hernia is meer dan alleen een TNF-alpha bron. En PEA doet gelukkig veel meer. Daarbij is het niet en heeft geen of vrijwel geen bijwerkingen.

Bekijk hier video’s van onze patiënten over PEA.

, Drs. D.J. Kopsky, arts
‘Hoe ontstaat hernia pijn en hoe te behandelen?’

Positieve ervaringen met PEA bij diverse pijnklachten

Alarmbel luidt over gebruik zware pijnstillers!
Herclassificatie van Gabapentine door misbruik
10 vragen over Chronische Idiopathische Axonale Neuropathie (CIAP)